Bedrijven moeten in de toekomst veel beter kunnen omgaan met grote veranderingen in hun omgeving, zoals nu de coronacrisis. Grotere wendbaarheid in bedrijfsvoering en in productieprocessen is daarvoor het ‘vaccin’. Dit betekent dat het mogelijk moet zijn om werktijden, werkplek en functies aan te passen en dat beloningsafspraken meer mee moeten ademen met de bedrijfssituatie. Dat schrijven MKB-Nederland, VNO-NCW en AWVN in hun arbeidsvoorwaardennota ‘Schaken op meerdere borden. Arbeidsvoorwaarden in onzekere tijden’.

In de nota staan aanbevelingen voor werkgevers voor het arbeidsvoorwaardenoverleg van het komende jaar. Volgens de ondernemersorganisaties zijn cao-afspraken nu vaak te star waardoor bedrijven zich niet goed kunnen aanpassen en extra hard geraakt worden bij onverwachte tegenslag. 2021 belooft opnieuw een onzeker jaar te worden. Werkgevers willen daarom komend jaar inzetten op meer meebewegende arbeidsvoorwaarden.

Thuiswerken

Zo wilden veel bedrijven hun ploegenroosters aanpassen om in het kader van coronavrij werken het verkeer van en naar bedrijfslocaties te verminderen. Dat lieten de arbeidsvoorwaarden niet altijd toe. Ook personeel inzetten op andere plekken in de organisatie bleek vaak lastig. Afspraken rond onder meer roosters, reistijden en reiskosten bij thuiswerken moeten daarom kritisch worden bekeken, stellen de ondernemersorganisaties. Ook bepleiten zij afspraken over meeademende beloningen en crisisclausules. Hierdoor lopen de loonkosten in slechte tijden minder hard op en profiteren werknemers in goede tijden extra.

Twee gezichten

Gezonde bedrijven, maximale werkgelegenheid, en zekerheid en perspectief voor werknemers blijven voor de gezamenlijke werkgevers de ‘grote’ doelstellingen van het arbeidsvoorwaardenoverleg. Volgens de ondernemersorganisaties kent dat dit jaar twee gezichten. Bedrijven die het zwaar hebben en bedrijven die ondanks of juist dankzij de crisis goed draaien. Om die reden schetst de nota twee routes: investeren waar het kan en (kosten)beheersen waar het moet. De gezamenlijke werkgevers merken op dat de succesvolle steunpakketten van de overheid de onderliggende problemen van veel bedrijven aan het oog onttrekken. Hierdoor ontbreekt in het arbeidsvoorwaardenoverleg soms de urgentie om zaken aan te passen.

Gezamenlijk probleem

De werkgeversverenigingen pleiten voor constructief overleg met werknemers, vakbonden en ondernemingsraden om de onderliggende problemen scherp te krijgen en draagvlak te verwerven voor hun investeringsagenda. ‘De coronacrisis heeft grote gezamenlijke problemen veroorzaakt. Die vragen om een gezamenlijke aanpak.’

Arbeidsvoorwaardennota 2021