Uit onderzoek van Centraal Beheer onder ruim 2.000 werkende Nederlanders, uitgevoerd door onderzoeksbureau Memo2 blijkt dat een derde van de deeltijdwerkers bereid is meer uren te maken. “Dit is belangrijk nieuws. Het biedt namelijk kansen voor werkgevers om het gesprek aan te gaan met hun medewerkers. Het aantal uren van parttimers vergroten zou een oplossing kunnen zijn”, aldus Robert Boulogne, adviseur Toekomst van Werken van Centraal Beheer (onderdeel van Achmea). Hij tekent hierbij wel aan dat het dan vaak om maatwerk gaat.
Duurzaam combineren van werken, leren en zorgen
Boulogne: “Medewerkers hebben ook taken naast hun werk, zoals zorgtaken voor het gezin, vrijwilligerswerk of mantelzorg. En in toenemende mate ook op het gebied van een leven lang leren, zodat zij een goede arbeidsmarktpositie behouden op een voortdurend veranderende arbeidsmarkt. Het is belangrijk dat werkgevers medewerkers in staat stellen om werk en privé goed te kunnen combineren. Bij het organiseren van arbeid is het belangrijk om naar de ‘hele mens’ te kijken en niet alleen naar de werkende mens. Het duurzaam kunnen combineren van werken, leren en zorgen is daarmee een belangrijk uitgangspunt van goed werkgeverschap. De huidige tijd vraagt daar ook om. We werken langer door dan vroeger en willen een leven lang blijven leren en ontwikkelen. En we blijven graag mentaal en fysiek fit. We moeten erop letten dat korte termijn oplossingen voor de personeelskrapte geen problemen opleveren voor de langere termijn. Naast het economische perspectief, zijn er dus ook andere perspectieven van waaruit naar het arbeidsmarktvraagstuk kan worden gekeken, zoals het duurzaamheids- en het welzijnsperspectief. Het vraagstuk rondom krapte op de arbeidsmarkt is helaas niet eenvoudig op te lossen.”
Gesprek aangaan
Boulogne: “Als werkgever kun je beginnen een open gesprek aan te gaan: ik zie dat je 24 uur per week werkt, heb je belangstelling om, eventueel tijdelijk, meer te werken, en wat heb je daarvoor nodig? Dat betekent wel dat de werkgever ook helpt met faciliteren, bijvoorbeeld door te kijken naar roosters. Ook kunnen werkgevers samen met medewerkers kijken naar de beste balans. Het gesprek aangaan draagt bij aan een open cultuur, zo weten medewerkers dat dit kan in hun bedrijf. En dat meer werken tot de mogelijkheden behoort. Durven ze het zelf te vragen? Of denken ze dat het brutaal is? Uit het onderzoek van Centraal Beheer blijkt dat meer dan een derde van de parttimers bereid is om meer uren te werken. Dat is een aanzienlijk percentage en het zou kunnen bijdragen aan het oplossen van de krapte op de arbeidsmarkt.”
Arbeidsparticipatie hoog
Uit cijfers van het CBS blijkt dat zo’n 4,5 miljoen mensen in ons land het afgelopen jaar in deeltijd werkten. Bijna een derde van de mannen werkt minder dan 35 uur per week, tegenover 70 procent van de vrouwen. Boulogne: “Nederland is kampioen parttime werken, maar de arbeidsparticipatie is mede daarom ook heel hoog, ruim 72%. Ik zie ook een maatschappelijke ontwikkeling dat steeds meer mensen zeggen: Ik vind parttime werken genoeg. We leven in een tijd waarin steeds meer mensen het belangrijk vinden om ook tijd te besteden aan andere taken naast werk. De zogenaamde ‘werkcentraliteit’ lijkt af te nemen. Ik denk dat werkgevers in de wijze waarop zij het werk organiseren nog meer kunnen kijken naar de totale mens. Mensen hebben behoefte aan zin- en betekenisgeving. Arbeid staat in relatie tot andere taken en behoeftes.”
‘Werkgevers die een duidelijke visie hebben op de organisatie van betekenisvol werk voor mensen, organisatie en samenleving hebben een voorsprong in de markt’
Kijk naar zowel korte als lange termijn
Boulogne tot slot: “Ik maak graag de vergelijking tussen een sprinter en een marathonloper. Nu mensen langer doorwerken tot hun pensioen, en dat moeten combineren met een leven lang leren, past daar het tempo van de marathonloper beter bij dan de snelheid van de sprinter. Voor een marathon is het nodig dat je duurzaam kijkt naar de manier waarop je je prestatie levert en kijkt naar de omstandigheden in de levensloop. In dit geval dus kortere werkweken, maar een langere loopbaan. Mijn boodschap naar organisaties en ondernemers is: kijk bij het oplossen van de personeelskrapte zowel naar de korte als naar de lange termijn voor het vinden van duurzame oplossingen en vraag naar de motivaties van werknemers achter hun keuze om parttime te werken.”