Hoewel er op de korte termijn kostenbesparingen worden gerealiseerd met de grote bezuinigingsslag in de verschillende overheidslagen, werken deze maatregelen op langere termijn juist kostenverhogend. Dat vindt een grote groep ambtenaren van rijk, provincie en gemeenten. Zo blijkt uit onderzoek onder ruim 1800 ambtenaren, uitgevoerd door het blad Binnenlands Bestuur en organisatieadviesbureau Hay Group.

De vrees voor de kaasschaafmethode is groot, waarmee gedoeld wordt op snijden over de hele linie in plaats van op basis van gerichte keuzes. Ongeveer 50 procent van alle ambtenaren deelt deze zorg en vreest tegelijk dat de maatregelen op lange termijn juist kostenverhogend werken. Verder ziet tweederde (66 procent) van de respondenten geen ruimte om nog efficiënter te werken en 85 procent van de ambtenaren denkt dat hun eigen afdeling noodzakelijk is voor het realiseren van de kerntaken van de overheid.
 

Beleidsmatige keuzes

Eric van Zelm, directeur Publieke Dienstverlening en Bestuur bij Hay Group: “Een andere manier van werken is essentieel. In de eerste plaats moeten de bezuinigingen zijn gebaseerd op beleidsmatige keuzes. Niet snijden waar het kan maar snijden waar het moet. In de tweede plaats dienen lange termijn consequenties voor de organisatie niet uit het oog te worden verloren. Je wilt niet vaste mensen op straat zetten als je weet dat je dan over een paar jaar weer zwaar moet inzetten op kostbare interimmers. Tot slot wordt nog wel eens vergeten dat onder deze omstandigheden goed leiderschap belangrijker is dan ooit.”

 

Leiderschap

Slechts 33 procent van de ambtenaren meent dat het leiderschap van hun organisatie geschikt is om een bezuinigingsronde door te voeren. Maar bezuinigen is niet gemakkelijk. Elbert Hoogendoorn, consultant productiviteitsverbetering bij Hay Group: “Veel programma’s gericht op kostenreductie in het bedrijfsleven falen op middellange termijn omdat er onvoldoende vanuit de strategie is gedacht en er te weinig balans is tussen de inhoudelijk juiste keuzes en de mensen die tenslotte de prestaties moeten leveren. Bedrijven erkennen echter dat nieuwe bezuinigingen, die vragen om een meer strategische aanpak nu alsnog nodig zijn. Overheden kunnen hun voordeel doen met deze lessen uit het bedrijfsleven, ook al verschillen overheid en bedrijfsleven sterk.”