Uit het verkennend AFM-onderzoek naar de hoogte en impact van administratie- en beleggingskosten bij pensioenfondsen blijkt dat door betere kostenbeheersing vooral kleinere en middelgrote pensioenfondsen hun pensioenvermogen op termijn aanzienlijk kunnen verhogen. De meeste pensioenfondsen hebben nu nog onvoldoende inzicht in hun kosten, terwijl de impact daarvan op het pensioenvermogen groot is. Veel fondsen ontwikkelen al goede initiatieven om kosten te besparen, maar lopen hierbij soms ook tegen praktische en wettelijke drempels aan.
Volledige transparantie
Het onderzoek toont aan dat de werkelijke beleggingskosten gemiddeld twee tot drie keer hoger zijn dan in de jaarverslagen staat: € 1,5 tot € 3 miljard per jaar wordt hierdoor niet als kosten gerapporteerd. Dit komt onder meer doordat externe vermogensbeheerders hun kosten verrekenen in hun nettorendementen. Deze kosten zijn daarom voor veel fondsen niet zichtbaar, waardoor het lastig is om de eigenlijke beleggingsprestaties goed te beoordelen. De grootste pensioenfondsen hebben wel goed zicht op de beleggingskosten, doordat zij druk uit kunnen oefenen op hun vermogensbeheerders om volledige transparantie te geven. Voor kleine pensioenfondsen is dit vaak minder makkelijk.
Volledig beeld uitvoeringskosten
Kamp is met de AFM van mening dat het noodzakelijk is dat pensioenfondsen een zo goed en volledig mogelijk beeld hebben van de uitvoeringskosten en dat ook duidelijk maken. Het gaat dan om de kosten van de administratie en van de beleggingen. Dat is noodzakelijk voor bestuurders en voor degenen die medezeggenschap hebben in het pensioenfondsbestuur om hun verantwoordelijkheid voor een degelijke pensioenuitvoering te kunnen waarmaken en daarover verantwoording te kunnen afleggen.
Regelgeving aanscherpen
De minister is er voorstander van dat fondsen over deze kosten in toegankelijk taalgebruik rapporteren, bijvoorbeeld in het jaarverslag, op hun website. Ook moet duidelijk zijn welke kosten zijn meegenomen in het begrip Uitvoeringskosten. Hij wil de regelgeving in de loop van dit jaar op dit punt aanscherpen. Over de wijze waarop moet de minister nog overleggen met de toezichthouders en de sector. Op basis van die informatie kunnen de deelnemersraad en het verantwoordingsorgaan samen met het fondsbestuur beter afwegen of de kosten (nog) verantwoord zijn.