Verworven rechten kunnen over allerlei arbeidsvoorwaarden gaan. De kantonrechter in Utrecht oordeelde eind 2020 over een zaak waarin de leaseauto van de werknemer werd afgenomen. De werknemer had ruim 10 jaar een leaseauto, die hij ook privé mocht gebruiken. De auto was toegekend op basis van de in 2008 geldende leaseregeling. Daarin werd onderscheid gemaakt tussen functionele leaseauto’s en en arbeidsvoorwaardelijke leaseauto’s. De werknemer had er één gekregen op basis van de eerste categorie.
Lees hier welke 6 gezichtspunten de Hoge Raad belangrijk vindt bij de vraag of sprake is van een verworven recht.
Wijziging leasereglement
De werkgever wil een duurzamer mobiliteitsbeleid invoeren. Vanaf het einde van het leasecontract krijgt de werknemer een mobiliteitsbudget van € 800,- per maand, tot uiterlijk 2025. Volgens het nieuwe beleid had de werknemer geen ambulante functie en dus geen recht meer op een auto.
De rechter stelt echter vast dat de werknemer al lange tijd niet voldeed aan de criteria voor een functionele leaseauto onder de oude leaseregeling; hij bezocht amper klanten. Toch heeft hij twee keer opnieuw een leaseauto mogen uitzoeken en is het contract verlengd. Dat leidde tot de conclusie dat de leaseauto een arbeidsvoorwaarde is geworden.
Werkgever mag niet eenzijdig wijzigen
De werkgever had in dit geval onvoldoende zwaarwegende redenen om de arbeidsvoorwaarde eenzijdig te wijzigen. De leaseauto bracht gemak én vertegenwoordigde een significante loonwaarde. Daar woog de wens om het beleid uniform en eenduidig te maken niet tegenop. Een verdere uitleg waarom het onredelijk was dat deze werknemer wel een auto had en zijn directe collega’s niet, in het licht van de rest van het beloningspakket, ontbrak. De stelling dat het nieuwe beleid duurzamer was, legde ook te weinig gewicht in de schaal.
Geen zwaarwichtig bedrijfsbelang en dus mocht niet getornd worden aan de leaseauto.
Ook als de werkgever ‘per ongeluk’ teveel loon heeft betaald tijdens ziekte, kan sprake zijn van een verworven recht. Lees hier meer over
Verworven recht afhankelijk van gedrag
Het is moeilijk om in het algemeen aan te geven wanneer een verworven recht ontstaat. Duidelijk is wel dat het gaat om het gedrag van beide partijen, de communicatie over en weer en dus welke verwachtingen de werknemer mocht hebben. In het ene geval is dat al na korte tijd en soms mag een werknemer er pas na jaren op vertrouwen dat sprake is van een verworven recht en dus een arbeidsvoorwaarde.
Een belangrijke tip is dus om duidelijk te communiceren over rechten van werknemer én om daarnaar te handelen in de praktijk.
Met één klik complexe HR-vragen beantwoorden, efficiënter omspringen met arbeidsrechtelijke kwesties, makkelijk kandidaten screenen én effectiever talent managen. Volg deze masterclass en leer hoe AI en ChatGPT jouw dagelijkse werkzaamheden kunnen transformeren in alle belangrijke HR-domeinen.
