Zo zorg je preventief voor een verbeterd mentaal welzijn – een praktische gids voor HR

‘Iedereen zou een dagje vrij moeten kunnen nemen omwille van de mentale gezondheid’

Onze geestelijke gezondheidszorg focust nog altijd vooral op genezing. Je klopt bij je huisarts aan wanneer je je niet goed voelt en een GGZ-expert helpt je vervolgens met het vinden van een oplossing.

Dat is eigenlijk zonde. Want je bent vaak beter af als mentale uitdagingen in de eerste plaats voorkomen worden. Dat geldt niet voor zowel je privé- als werkleven. En zo ook voor de werkgever: op de werkvloer biedt preventie de volgende voordelen:

• Ergere mentale gezondheidsklachten worden voorkomen en daarmee (langdurig) verzuim. Wist je dat één verzuimdag tot wel €400 kan kosten?
• Hoe eerder je erbij bent, hoe groter de kans op genezing, waardoor volledig uitval wordt voorkomen.
• Preventie verlaagt personeelsverloop: 45% van de medewerkers geeft aan langer bij hun werkgever te blijven als gevolg van goede welzijnsprogramma’s.
• Presenteïsme – wél aanwezig zijn, maar door stress, moeheid of demotivatie onproductief zijn – wordt voorkomen. Onderschat dit niet. De kosten van presenteïsme zijn naar schatting vier keer zo hoog als bij absenteïsme.
• Mentaal gezonde werknemers zijn innovatiever, creatiever én productiever.
• Mentaal gezonde werknemers zijn meer betrokken bij de organisatie en loyaler.
• Mentaal gezonde werknemers fungeren als ambassadeurs van je bedrijf: je trekt makkelijker nieuw talent aan.

Zoals je ziet staat investeren in het mentaal welzijn van je medewerkers gelijk aan investeren in je bedrijf.

De vier pijlers van preventie van mentale uitdagingen

Nu vraag je je natuurlijk af: Hoe zorg ik dan preventief voor het mentaal welzijn van mijn personeel? OpenUp hanteert hiervoor vier pijlers.

Pijler 1: Start wanneer er nog niks aan de hand is

Ook mentaal veerkrachtige mensen worstelen weleens ergens mee. Wanneer zij direct met hun uitdagingen aan de slag kunnen, voorkom je dat deze groter worden en hun mentaal welzijn wordt beïnvloed. Denk bijvoorbeeld aan meditatie om te ontstressen of een kort videogesprek of appcontact met een psycholoog om een uitdaging te bespreken.

‘Zorg dat het pakket aan secundaire arbeidsvoorwaarden hierop inspeelt’

Zorg dat het pakket aan secundaire arbeidsvoorwaarden hierop inspeelt. Bijvoorbeeld door abonnementen voor meditatieapps aan te bieden of werknemers laagdrempelig en anoniem toegang te geven tot erkende psychologen.
Want zoals je gezond eet en sport om lichamelijk fit te blijven, zo heeft onze mentale gezondheid óók dagelijkse aandacht nodig om problemen te voorkomen.

Pijler 2: Creëer een gezonde bedrijfscultuur

Een gezonde bedrijfscultuur waarin openheid en veiligheid voorop staan bevordert mentale gezondheid. Wellicht een open deur. Maar hoe je zo’n bedrijfscultuur creëert is niet altijd een open deur. Focus op het volgende:

• Normaliseer het thema mentaal welzijn door er veel over te praten. In nieuwsbrieven, tijdens vergaderingen, in toespraken en op het intranet/digitaal portaal. Geef het woord zeker ook aan werknemers met een voorbeeldfunctie.
• Geef aandacht aan diversiteit, gelijkheid en inclusie. Een prettige bedrijfscultuur is niet voor iedereen hetzelfde. Voer het gesprek en let op de behoeftes van verschillende groepen werknemers.
• Investeer in empathische relaties. Betekenisvolle interacties zijn belangrijk. Evenals een vriendschappelijke band met collega’s. Creëer voldoende ruimte voor check-ins en sociale activiteiten buiten werk.
• Normaliseer de mental health day. Iedereen zou een dagje vrij moeten kunnen nemen omwille van de mentale gezondheid.
• Focus op een gezonde werk-privébalans. Zorg ervoor dat overwerken en werken in avonden en weekenden niet de norm is en dat alle werknemers hun vakantiedagen opnemen.
• Geef iedereen voldoende autonomie. Hét recept voor mentale uitdagingen is namelijk een hoge werkdruk en lage autonomie.
• Voer een opendeurbeleid. Zorg ervoor dat werknemers weten dat ze altijd bij je kunnen aankloppen. Hoe klein hun probleem ook is.

Pijler 3: Focus op fysieke gezondheid

Gezond lichaam, gezonde geest. Ondersteun dus de fysieke gezondheid van je werknemers met de volgende ideeën:

• Gezonde en verse maaltijden en snacks op werk – of een vergoeding voor een gezonde maaltijd;
• Een sportabonnement, een sportschool op werk of sportklasjes op werk: bootcamp, pilates, yoga;
• Een Fietsplan, inclusief bonus als mensen de fiets verkiezen boven een auto van de zaak;
• Voldoende pauzes (in de buitenlucht). Moedig de lunchwandeling aan;
• Ergonomische werkplekken met genoeg frisse lucht, daglicht en groen;
• Een gratis medische check;
• Gezamenlijke deelname aan sportwedstrijden, zoals de Dam-tot-Damloop.

Pijler 4: Gebruik de juiste hulpmiddelen

Je hoeft het niet alleen te doen! Er zijn allerlei tools en instrumenten die je helpen preventief voor mentaal gezond personeel te zorgen. Een aantal ideeën op een rij:

• Een abonnement op een meditatie-app;
• Kinderopvang op werk;
• Mindfulness op kantoor of via begeleide videosessies;
• Een tegemoetkoming voor zorgkosten, om werknemers aan te moedigen hulp te zoeken bij (mentale) klachten;
• Toegang tot erkende psychologen;
• Extra verlofdagen voor hobby’s en vrijwilligerswerk;
• De mogelijkheid voor langer verlof;
• Flexibele werktijden en werkplekken.

Met deze praktische gids bied je de juiste ondersteuning, voordat alledaagse uitdagingen groter worden. Fijn voor de werknemer én een goede investering voor de werkgever.