1. Leer leidinggevenden ‘het juiste gesprek’ te voeren
Communiceren is belangrijker dan ooit. Dat betekent ook: leer de juiste vraag te stellen. HR kan de leidinggevende op dit gebied actief coachen of trainingen aanbieden. Wilma van Vuuren (Human Capital Group) zegt hierover: “Leidinggevenden moeten vooral leren hun medewerkers de vraag te durven stellen: Waar sta jij over drie jaar? Wat zijn jouw ambities? En hoe kan ik je helpen om die ambities te verwezenlijken? Stel deze vragen binnen de context van waar je als organisatie naar toe wilt, zodat je daar samen een richting in kunt bepalen.”
2. Leer leidinggevende ruimte te geven
In een flexibele organisatie gaat het meer om rollen dan om functies. Werknemers moeten over een goed leervermogen beschikken en zich snel aanpassen. Een directieve stijl van leidinggeven staat haaks op deze vermogens. Robert-Jan van Berckel van Google stelt: “Leidinggevenden moeten mensen de ruimte geven. Ze moeten niet de baas zijn die alles moet controleren en afvinken, maar een coach en een stuur op de dingen die zich aandienen. Heel belangrijk is om mensen de ruimte te geven en ze te stimuleren om dingen uit te proberen. Dat betekent vooral ook: mensen niet straffen voor dingen die niet lukken. Iets dat niet is gelukt kun je ook aangrijpen om te kijken wat je ermee kunt of wat je ervan kunt leren voor volgende projecten.” HR kan hier een vinger aan de pols zijn om te voorkomen dat gedrag niet beklijft. Van Berckel: “Je ziet wel organisaties die de intentie hebben om zo’n open sfeer te creëren, maar zodra iets niet lukt gaat het toch weer op de oude manier, en daarmee wordt de innovatiedrang ontmoedigd.”
3. Leer leidinggevenden los te laten
In het verlengde van voorgaande stelt Wilma van Vuuren dat HR de manager moet leren om ook letterlijk los te laten: “Zeker bij jonge talenten is het een illusie dat je ze vasthoudt. Die hoppen en daar moet je niet zo bang voor zijn. Leidinggevenden kunnen het gevoel hebben dat zo’n benadering conflicteert met hun eigenbelang: ze willen het talent op hun afdeling niet laten gaan. Als HR kun je zorgen dat de kennis wordt geborgd, zodat het minder erg is als iemand weggaat; die mensen gaan ook een ambassadeursrol voor je spelen. HR kan een rol spelen door leidinggevenden te leren om los te laten en niet bang te zijn om iemand te laten vertrekken.”
4. Ondersteun de manager actief in het ‘leidinggeven op afstand’
Leidinggevenden hebben steeds vaker te maken met teams bestaande uit mensen die zich fysiek op allerlei verschillende plekken bevinden. Veldhoen & Company heeft voor het aansturen van zo’n ‘dispersed team’ een specifieke training ontwikkeld. Roel Geenen: “Dat is bij ons momenteel een product waar veel vraag naar is. Het besef dat het managen van zogenoemde dispersed teams heel andere competenties vergt dan de traditionele setting van twintig mensen op een afdeling neemt snel toe. Er is steeds meer aandacht voor emotie en de onderliggende verstandhouding tussen mensen. Uiteindelijk gaat het niet alleen om iemands vaardigheden, maar ook om het karakter van een persoon en om de waardering voor de ander. Vertrouwen in de intentie en oprechtheid van de ander is relevanter dan de vraag wat mensen goed kunnen.”