Er wordt ontzettend veel geschreven over de grote veranderingen die op organisaties afkomen. Wim Davidse, flex- & HR-strateeg en keynote speaker op het event Tomorrow@work 2018, merkt dat veel werkgevers grote moeite hebben om concrete stappen te zetten teneinde hun organisatie optimaal op die veranderingen in te stellen. Dat is niet vreemd, vindt hij: “De verhalen die we lezen zijn zo overweldigend dat dat verlammend kan werken. Vier grote golven denderen op ons af.”
Davidse spreekt van de Vierde Industriële Revolutie en somt op: de eerste golf heeft betrekking op globalisering en geopolitiek en de grote onzekerheid op het wereldtoneel. De tweede golf betreft de uitputting van grondstoffen en de milieuproblematiek. De derde golf is de technologische revolutie en de vierde golf gaat over menselijk gedrag. Davidse: “Werkgevers moeten met die vierde golf veel rekening houden. Ik heb het vaak over de verwende mens en dat bedoel ik positief: mensen weten wat ze kunnen en wat mogelijk is en ze willen het beste. We worden steeds veeleisender. Als mens staan we bovenop de piramide van Maslow. Ons geluk en onze gezondheid worden steeds belangrijker. We willen overal over meepraten en meedenken en zelfverwezenlijking is de toets waar we alles tegenaan houden. En als we ontevreden zijn gaan we ergens anders naartoe.”
Hyperculture
Het sterk veranderende gedrag van mensen heeft uiteraard ook een grote impact op de relatie tussen werkgever en werknemer. Vanwege de ‘veeleisende’ werknemer draait de Vierde Industriële Revolutie niet alleen om hightech, maar ook om hyperculture, legt Davidse uit. Organisaties moeten een cultuur creëren waarin purpose en zingeving centraal staan: “Internationaal gezien is onze employee engagement heel laag. Parallel aan de werknemer moet ook de werkgever opstaan en een stap omhoog zetten. Alle posities moeten doordrenkt zijn van ontplooiingsruimte, er moet sprake zijn van democratisch leiderschap en werkgevers moeten spannende projecten bieden. Het werkt niet als werkgevers alleen maar kletsen over inspiratie; ze moeten werkelijk inspireren.”
Impact
Weten organisaties eigenlijk wat ze te wachten staat? Hebben ze de impact van de veranderingen voor hun eigen bedrijf voldoende door? Davidse: “Ik merk dat de kennis snel toeneemt door alle nieuwsberichten en verhalen die mensen lezen. Waar ik wel vaak van schrik is het enorme gat tussen het weten wat er gebeurt en het vermogen van organisaties om die verandering in te bedden in hun eigen bedrijfsvoering en in hun eigen gedrag. Als dat idee dat je verlamd wordt doordat alles zo overweldigend is, ertoe leidt dat je niets doet, gaat het natuurlijk op termijn voor jouw organisatie niet werken.”
Stapsgewijs
Hoe je dan wel tot de juiste acties komt? Davidse: “De grote truc is dat je niet alleen weet wat er verandert, maar dat je de verandering ook stapje voor stapje naar binnen brengt. We weten uit onze geschiedenis dat tijdens zo’n industriële revolutie veel bedrijven stoppen. Zorg ervoor dat jouw organisatie bij de winnaars zit en niet bij de verliezers. Dat doe je door de revolutie stapsgewijs mee te nemen in je eigen organisatie. Ik zeg vaak: Neem twee dingen mee waar je in je eigen bedrijfsvoering aan gaat werken. Dat kan van alles zijn. Wat betekenen de veranderingen bijvoorbeeld voor mijn strategie of voor mijn aannamebeleid?”
Kunstmatige intelligentie en chatbots
Het aannamebeleid en de hele mensenkant van de organisatie vormt een gigantische uitdaging, zegt Davidse. Het gaat dan niet alleen om de hierboven genoemde veeleisende werknemer, er verandert veel meer: “Uit onderzoek dat al langer loopt, blijkt dat je niet alleen over banen moet denken maar vooral over de competenties die je nodig hebt. We praten al vanaf de jaren ’90 over competentiemanagement, maar we moeten het nu echt serieus gaan toepassen. Allerlei banen die we heel gewoon vinden zijn aan het verdwijnen en aan het veranderen. En er komen nieuwe banen waarvan we in driekwart van de gevallen nog niet weten hoe ze eruit gaan zien.”
Dat proces is overigens al in volle gang, zegt Davidse: “We zijn stiekem al een hele poos bezig. Door Robotic Process Automation is dit decennium al bijna 40 procent van de administratieve medewerkers in Nederland verdwenen. Dat zijn 180.000 banen die er niet meer zijn. We zijn nu kracht en snelheid aan het verzamelen en er komt een punt waarop veel dingen samenkomen en een versnelling gaat optreden. Als we bij dat tipping point komen dan gaan ook een aantal andere beroepen die gevoelig zijn voor die nieuwe technologie steeds sneller verdwijnen. Denk maar aan de invloed van kunstmatige intelligentie en chatbots op mensen in commerciële functies. Het leereffect van die ontwikkelingen moet nog op gang komen. Wat is de impact op je organisatie als een baliemedewerker wordt vervangen door een touchscreen? Wat al die veranderingen betekenen voor culturen en leiderschap is nog heel onduidelijk. We zullen de komende jaren moeten ervaren wat wel kan en wat niet kan.”
Leiders in organisaties staan sowieso voor een enorme uitdaging. Davidse: “Je krijgt de rol van conciërge en de rol van visionair. Als goedopgeleide en ambitieuze man of vrouw moet hij of zij zorgen dat de mensen in het team op hun beste krachten en grootste uitdagingen worden ingezet. Zij doen het mooie werk en jij moet dat als een conciërge allemaal regelen. Maar aan de andere kant moet je ook de vergezichten kunnen schetsen en je medewerkers laten zien waar je samen naartoe wilt. Je kunt daar als leidinggevende best schizofreen van worden.”
Begin customer centric
Heeft Wim Davidse ook een gouden tip voor organisaties die worstelen met de vraag welke stappen ze moeten zetten? “Uiteindelijk ben ik strategisch marketeer en denk ik ‘Waarmee en hoe kunnen we onze klanten het allerbeste verder helpen?’. Hoe kunnen we de pijnpunten van onze klanten en hun irritaties het allerbeste wegnemen, zodat we op het gebied van de beleving van onze klanten een voorsprong kunnen creëren op onze concurrenten. En: hoe kunnen onze mensen zich vanuit deze vragen creatief ontplooien? Als je daarop focust pak je het belang van je klant en van je eigen mensen in één keer.
Dus: Begin customer centric en neem de vraag welke oplossingen je hebt vanuit het belang van de klant iedere keer als brandpunt voor al je inspanningen. Zo wordt die houding de as van je cultuur, kun je daar continu op terugkomen en wordt het ook je interne verhaal waar iedereen aan meebouwt en meeschrijft. Op die manier krijg je met z’n allen zin en ben je niet aan het afbouwen, maar aan het verbeteren en vernieuwen. Daarmee krijg je een veel positievere cultuur in je bedrijf, staat de purpose centraal en kunnen mensen hun potentieel en ideeën realiseren. Het gaat niet over het doorrekenen wat robotisering kost of oplevert, het begint en eindigt bij de blije klant.”
Wim Davidse is spreker tijdens Tomorrow@work 2018. In zijn keynote vertelt hij waarom en hoe we in het snel naderende nieuwe decennium eindelijk echt transformeren.
Leer in één ochtend hoe je als HR-professional effectief omgaat met de juridische en fiscale uitdagingen bij het inhuren van zzp’ers. Na deze training weet je wanneer een medewerker echt als zzp’er kwalificeert. Je krijgt ook inzicht in de aanpak van de Belastingdienst, die vanaf 1 januari 2025 weer gaat handhaven op arbeidsrelaties voor loonheffingen.
