In 2012 heeft Draaijer+partners onderzoek gedaan naar de werkomgeving van de toekomst, destijds was die toekomst 2020. In het blog van Jan Joost Flim kan je teruglezen wat er van die verwachtingen is uitgekomen. Momenteel zijn er redenen genoeg om weer opnieuw onderzoek te doen naar de werkomgeving van de toekomst. Gaby Nijland deed dit jaar haar afstudeeronderzoek bij draaijer+partners en onderzocht voor ons de toekomst: de werkomgeving van 2030.

We leven in een snel veranderende wereld, mede door de situatie waarin we ons nu bevinden als gevolg van de coronacrisis. De coronacrisis is van grote invloed op de werkomgeving. Ontwikkelingen waarvan we dachten dat die de komende jaren geleidelijk zouden plaatsvinden, zijn nu in een stroomversnelling gekomen. Zo is ook het belang van een gezonde werkomgeving toegenomen.
Met deze achtergrond zijn we op zoek gegaan naar de werkomgeving van de toekomst. We hebben onderzoek gedaan naar de trends en ontwikkelingen, waaruit blijkt dat de functie van het kantoor gaat veranderen onder andere door de opkomst van het hybride werken. Ook wordt de sociale interactie tussen collega’s steeds belangrijker en is er gelukkig steeds meer aandacht voor de gezondheid en het algehele welzijn van de medewerkers.
Dit zijn allemaal trends en ontwikkelingen die experts ook terugzien in de praktijk. Uit interviews met experts vanuit diverse invalshoeken blijkt vooral dat het kantoor meer zal gaan aansluiten op wat de gebruikers daadwerkelijk willen én nodig hebben. De werkomgeving zal dus meer activiteit gerelateerd worden.

Een goede werkomgeving

Een goede werkomgeving is van essentieel belang voor iedereen die met plezier wil kunnen werken. Een goede werkomgeving zorgt er namelijk voor dat mensen er op een prettige manier kunnen werken en dat stimuleert de productiviteit.
Waar thuiswerken in de afgelopen jaren al wel aan populariteit begon te winnen, zullen we nog veel meer thuis blijven werken dan we voor de coronacrisis deden. Hoe meer medewerkers thuis werken, hoe minder reisbewegingen er zijn naar het kantoor.
Daarentegen heb je het als medewerker nodig om relaties op te bouwen met je collega’s. Medewerkers zullen naar kantoor komen voor de sociale interactie. Doordat de noodzaak om op kantoor te komen niet meer vanzelfsprekend is, moeten medewerkers daartoe als het ware verleid worden. Verleiden in de zin van: het zo aantrekkelijk mogelijk maken op kantoor.
Daarbij is het gedrag van medewerkers belangrijker dan ooit werd aangenomen. De medewerkers moeten dus gestimuleerd worden om naar het kantoor te komen. Daarnaast wordt de gezondheid van de medewerkers belangrijker. Er komt meer aandacht voor vitaliteit en duurzame inzetbaarheid van de medewerkers. De WELL Building Standard ligt hieraan ten grondslag.
Deze richt zich heel specifiek op de gezondheid en het welzijn van de gebouwgebruiker en bestaat uit 10 aspecten. De belangrijkste trends op het gebied van werkomgevingen zijn het vergroten van de productiviteit. De werkomgeving moet een
positieve invloed hebben op het welbevinden.

Beleving

Een positieve beleving begint vaak al op het moment dat je ergens binnenkomt. Ook de werkomgeving kan bijdragen aan een positieve beleving. Het is belangrijk om in een ruimte te kunnen doen, wat je daar wilt doen. Dit kan verschillen per ruimte en per moment. De bouwstenen die er zijn, moeten passend zijn bij de werkzaamheden die er uitgevoerd worden.
De werkomgeving moet dus activiteit gerelateerd zijn. Daarnaast is het van belang dat de medewerker een zekere mate van invloed heeft op de werkomgeving. Of in ieder geval het gevoel heeft dat hij invloed kan uitoefenen.
Organisaties moeten gaan nadenken wat de reden is dat hun medewerkers bij hun willen werken. Organisaties moeten het wauw-gevoel gaan creëren. Dit gaat het onderscheidende zijn in de toekomst.
Verder hebben alle aspecten uit de WELL Building Standard een positieve invloed op de beleving.

Productiviteit

De aspecten uit de WELL Building Standard hebben ook invloed op het welbevinden en de productiviteit. Productiviteit is een breed begrip en is voor iedere organisatie, iedere afdeling en iedere persoon weer anders.
Productiviteit heeft onder andere ook te maken met de persoonlijke kenmerken en omstandigheden van de medewerkers.
Wat verder een positieve invloed heeft op de productiviteit van de gebruikers van de werkomgeving is vrijheid. Met vrijheid wordt bedoeld: in hoeverre je, als medewerker, de vrijheid hebt om je eigen werkdag of werkweek in te vullen. Uit het onderzoek blijkt dat in de toekomst andere waarden belangrijker zullen worden. Iedere medewerker wil namelijk een ander soort werkplek en werkomgeving. Ook wil iedere medewerker op andere tijden werken. Medewerkers moeten de vrijheid krijgen om hier zelf invulling aan te geven. Het is belangrijk dat medewerkers voldoende privacy, concentratie- en overlegmogelijkheden hebben. De werkomgeving moet de medewerkers hierin ondersteunen.

Welbevinden

De werkomgeving moet de medewerkers zo optimaal mogelijk ondersteunen in het doen van hun werk. De medewerkers moeten hierbij geen belemmeringen ervaren. Zo moet er bijvoorbeeld de mogelijkheid zijn om geconcentreerd te werken in een rustige omgeving. Het is van belang dat de medewerkers zich thuis voelen bij een organisatie. Organisaties moeten positieve dingen bieden aan de gebruikers. Wanneer je als organisatie proactief bent, levert dit een positieve bijdrage aan het welbevinden. Het welbevinden staat steeds meer centraal binnen de werkomgeving.
De volgende aspecten hebben ook een positieve invloed op het welbevinden: niet te veel werkplekken bij elkaar in een openbare ruimte, ergonomische zit-sta bureaus, uitzicht op planten of op landschap.

De werkomgeving van de toekomst

De werkomgeving van de toekomst wordt flexibeler. Medewerkers zullen meer thuis gaan werken. Uit het onderzoek blijkt dat concentratiemogelijkheden thuis enorm gewaardeerd worden en als belangrijk worden ervaren. Toch zijn er mensen die niet thuis willen of kunnen werken als gevolg van bijvoorbeeld een slechte internetverbinding, slechte voorzieningen of simpelweg gebrek aan ruimte. Concentratiemogelijkheden moeten daarom ook op kantoor gefaciliteerd worden. Met de opkomst van het thuiswerken zullen medewerkers minder hoeven te reizen naar kantoor, er zullen dus minder reisbewegingen zijn in de toekomst.

Experts verwachten dat de werkomgeving van de toekomst meer ontmoeten en samenwerken zal gaan faciliteren. Medewerkers zullen in de toekomst voornamelijk naar kantoor komen om collega’s te ontmoeten. Daarnaast moet er zeker de ruimte zijn en blijven voor focusactiviteiten. Omdat de verwachting is dat men ook in de toekomst thuis en op afstand zal blijven werken, dient het kantoor hier ook de faciliteiten voor te bieden.
+ Het aantal werkplekken op kantoor zal afnemen.
+ Het aantal (digitale) ontmoetings- en samenwerkruimtes zal toenemen.
+ Het aantal 1- of 2-persoons ruimtes om digitaal te vergaderen zal toenemen.

Op kantoor zullen dus zowel focus- als samenwerkactiviteiten ondersteund worden.

“De bouwstenen waaruit een werkomgeving is opgebouwd zullen niet wezenlijk veranderen, de verhouding ervan wel.” – Dieuwe Breunissen, adviseur Draaijer+partners

De verwachting die de medewerkers hebben ten aanzien van de werkomgeving gaat toenemen.

Organisaties moeten de behoeftes van de medewerkers ultiem gaan ondersteunen. De werkomgeving van 2030 sluit aan bij de voorkeuren van de medewerkers die er werken. Veel activiteiten worden op dit moment (nog) niet optimaal ondersteund. In de toekomst zal er worden nagedacht over wat de medewerkers echt nodig hebben. Hier moet de werkomgeving op worden aangepast. Er zal meer diversiteit komen in het aanbod van de werkomgeving. Om dit waar te maken, zullen organisaties in gesprek moeten gaan met hun medewerkers. Als gevolg van de coronacrisis zijn mensen zich steeds meer bewust van hun eigen gezondheid en van het belang van een gezonde werkomgeving. Goed geventileerde kantoren met een gezond binnenklimaat zijn een must.
Naar verwachting zal het aantal gebouwen dat voldoet aan de WELL Building Standard groeien.

“De werkomgeving van de toekomst is een gezonde omgeving, waar medewerkers energie van krijgen.” – Melissa Jongerius, Adviseur huisvesting | gezonde & sociale omgevingen

Er zal in de werkomgeving van 2030 meer aandacht zijn voor het welbevinden van de medewerkers. Maar, hoe kan dit er dan uit gaan zien? Er zullen verschillende veranderingen plaatsvinden binnen de werkomgeving om de beleving van de gebruikers te vergroten, de productiviteit te verhogen en het welbevinden positief te beïnvloeden.

  1. Het welbevinden wordt steeds belangrijker.
  2. De werkomgeving komt meer in het teken te staan van ontmoeten en samenwerken.
  3. Medewerkers zullen meer gaan thuiswerken. Dit gaat gepaard met de opkomst van het hybride werken.
  4. Medewerkers komen naar kantoor vanwege het (informele) contact met de collega’s.
  5. Activiteiten die medewerkers op het kantoor uitvoeren, moeten optimaal worden ondersteund.

In plaats van dat de medewerkers zich aan moeten passen aan de werkomgeving, moet de werkomgeving zich aanpassen aan de mensen die er werken. Er komt een verschuiving van gebouw naar persoon en de werkomgeving van 2030 zal, nog meer dan voorheen, activiteit gerelateerd worden

Het allerbelangrijkste is dat de werkomgeving moet aansluiten bij de behoeften van de gebruiker. Deze behoefte verschilt per gebruiker en per situatie. De werkomgeving van 2030 is dan ook geen ‘one-size-fits-all’ concept maar maatwerk waarbij de gebruikers centraal staan.

Hoe de verhouding van de bouwstenen er precies uit gaat zien, zullen we de komende tijd gaan merken. Eén ding is zeker: het binden en boeien van medewerkers is belangrijker dan ooit en het fysieke kantoor zal hier een grote rol in blijven spelen!

draaijer+partners