Hoe kunnen we de organisatie zo inrichten dat we aantrekkelijk zijn en blijven voor bestaande en nieuwe medewerkers? Wat maakt mensen enthousiast over hun werk? Deze HR-vragen zijn met de huidige personeelstekorten in zo’n beetje alle branches prangender dan ooit.

De overheid hoeft zich qua enthousiaste en tevreden medewerkers niet zo veel zorgen te maken met een eNPS (employee Net Promoter Score) van +26, maar voor de facilitaire dienstverlening ligt er met een eNPS van -9 een serieuze uitdaging. Dat laat ons benchmarkrapport Employee experience in Nederland 2022 zien. Hierin hebben we veertien branches onder de loep genomen. De onderlinge, vaak grote verschillen brengen we in beeld, maar vooral: wat kunnen we ervan leren?

Het enthousiasme, berekend via eNPS, is in 2022 +12 en blijft daarmee gelijk met de score in 2021. Alles bij elkaar betekent het dat er dus ook dit jaar meer promoters (enthousiaste medewerkers) dan detractors (minder of niet-enthousiaste medewerkers) zijn. We zien dat werkend Nederland vooral die onderwerpen waardeert die dichtbij de medewerkers zelf staan, zoals emotionele en fysieke veiligheid, contact en samenwerking met collega’s en leidinggevenden, en de werkzaamheden zelf. Het minst tevreden zijn medewerkers over zaken die wat verder van ze weg staan, waaronder de OR en het managementteam. Ons onderzoek laat zien dat niet alles overal hetzelfde is en dat employee experience verschillend wordt ervaren. Iedere branche kent zijn eigen resultaten en unieke uitkomsten.

“We zien dat werkend Nederland vooral die onderwerpen waardeert die dichtbij de medewerkers zelf staan, zoals emotionele en fysieke veiligheid, contact en samenwerking met collega’s en leidinggevenden en de werkzaamheden zelf.”

Stijgers

Kijkend naar de stijgers dan zitten ICT, industrie, onderwijs, transport, zorg en welzijn en overheid in de lift. Voor het onderwijs en zorg en welzijn is dit opvallend; ondanks de hoge werkdruk lijken medewerkers nog steeds enthousiast te zijn over hun werkgever. De bouw en de financiële dienstverlening laten een stabiele score zien in vergelijking met 2021. Zeker binnen de bouw blijkt er een sterke focus op employee experience. Ook de industrie maakt weer een sprong voorwaarts op de enthousiasmeladder met een eNPS van +14 tegenover +9 in 2021. Dit komt vooral door meer perspectief en ontwikkelmogelijkheden. Daarnaast is de fysieke veiligheid een belangrijk thema in de branche en deze wordt als beste beoordeeld. De overheid springt er helemaal positief uit. 37% van de medewerkers geeft aan dat zij bovengemiddeld enthousiast zijn en hebben over het algemeen een goed woordje over voor hun werkgever. Het hoge enthousiasme wordt vooral verklaard door werkzekerheid en een goede balans tussen werk en de privésituatie.

“37% medewerkers binnen overheid is bovengemiddeld enthousiast.”

Dalers

Branches die een lagere eNPS scoren dan in 2021 zijn facilitaire dienstverlening, groothandel, installatie, kennisintensieve dienstverlening en retail. Zeker de daling binnen de

facilitaire dienstverlening is opvallend. In 2021 lag de eNPS van +4 weliswaar nog onder het gemiddelde, maar in 2022 daalt de eNPS verder naar -9. Wat we zien is, dat de tevredenheid over het werk en de werkgever zijn afgenomen. Onder meer door beperkte doorgroeimogelijkheden en onvoldoende arbeidsvoorwaarden. Ook had de branche te maken met deels of helemaal gesloten kantoren en bedrijven door de corona-lockdowns, waardoor facilitaire dienstverlening niet mogelijk was. Pas dit jaar komt de facilitaire dienstverlening eigenlijk pas weer goed op gang nu alle coronamaatregelen van tafel zijn. Meer mensen gaan weer naar kantoor en daar hoort facilitaire dienstverlening bij. Nog een daler is de retailbranche. Deze scoort met een eNPS van +5 onder het landelijk gemiddelde. Medewerkers missen naar eigen zeggen vooral aandacht en waardering. Ook hebben ze het de afgelopen jaren zwaar te verduren gehad door de coronamaatregelen. Positief is dat de meeste medewerkers de sfeer binnen het team prijzen en zich over het algemeen emotioneel en fysiek veilig voelen op de werkvloer.

Werk aan de winkel

Zeker voor de branches die het wat minder goed doen, is er werk aan de winkel. Mede dankzij de onderzoeksresultaten weten ze waar ze op moeten focussen. Vaak gaat het daarbij om communicatie, maar ook om het zorgen voor voldoende middelen, hogere salarissen, het waarborgen van een veilige werkomgeving en betere arbeidsvoorwaarden. Bij de kennisintensieve dienstverlening bijvoorbeeld zijn medewerkers niet tevreden over het huidige pakket aan secundaire arbeidsvoorwaarden en de informatievoorziening daarover. Juist om nieuwe mensen binnen te halen en huidige medewerkers te behouden is dit een zeer belangrijk punt. Maar ook de branches die het goed doen, mogen nu niet achterover gaan leunen. Het is belangrijk de aandacht voor employee experience te behouden en dat ook de best presterende branches waar nodig werken aan verbeteringen. Binnen de overheid is bijvoorbeeld het salaris een kritisch onderwerp. En in het onderwijs mogen direct leidinggevenden wat prominenter naar voren komen. Medewerkers binnen het onderwijs missen vaak waardering.

“Zeker voor de branches die het wat minder goed doen, is er werk aan de winkel. Mede dankzij de onderzoeksresultaten weten ze waar ze op moeten focussen.”

Wat kunnen we leren?

De mens centraal stellen. Daar gaat het om. Organisaties in welke branche dan ook moeten zorgen dat ze medewerkers voldoende aandacht geven, ze triggeren en inzetten vanuit hun kerncompetenties, goede arbeidsvoorwaarden op tafel leggen, oog hebben voor ontspanning en plezier en een optimale balans creëren tussen werk en privé. Daar worden niet alleen de medewerkers blij van, maar ook de klanten. Het enthousiasme van medewerkers werkt aanstekelijk en zorgt voor een positieve werksfeer. Het beste uit medewerkers halen maakt je organisatie sterk, aantrekkelijk en toekomstbestendig. Organisaties en bedrijven in de best presterende branches halen het optimale uit hun medewerkers en klanten, en weten ze te verbinden. Het is goed om als organisatie te kijken wat de beste route is naar de best mogelijke werkomstandigheden. Kijk naar wat je wilt bereiken en vooral hoe je je medewerkers daarin meeneemt. Daarnaast is de organisatiecultuur steeds belangrijker. Thema’s als emotionele veiligheid, diversiteit en inclusiviteit doen er toe voor veel medewerkers. Bij topperformers staan ook die thema’s

hoog op de agenda. Kijk ook goed naar de verschillende generaties binnen je organisatie. Oudere medewerkers staan vaak anders in hun werk dan jongere medewerkers die vaker wars zijn van leiderschap, meer ‘digitaal denken en doen’, kritischer zijn en eerder van baan willen wisselen. Heb daar oog voor en zorg intern voor voldoende ontplooiingsmogelijkheden én uitdagingen.

“De organisatiecultuur is steeds belangrijker. Thema’s als emotionele veiligheid, diversiteit en inclusiviteit doen er toe voor veel medewerkers.”

Aanvullende tips

  • Denk out of the box. Niet alleen arbeidsvoorwaarden zijn belangrijk. Het gaat om het totaalpakket: van het goed inzetten van mensen tot het zorgen voor een fun factor.
  • Offboarding is net zo belangrijk als onboarding. Ook vertrekkende medewerkers kunnen fungeren als ambassadeurs voor je organisatie en je aanbevelen.
  • Werk aan je Employee Value Proposition door onderscheidend te zijn via purpose en duurzaam werkgeverschap.
  • Spreek met leidinggevenden, management en medewerkers over het (anders) organiseren van werk. Biedt mensen de mogelijkheid – voor zover dat kan – tot hybride werken en zorg voor een goede balans tussen thuis en op kantoor werken.
  • Zorg voor kennisborging. Laat ervaren medewerkers fungeren als mentor. Creëer daar extra functies voor. Zo deel en behoud je kennis in en voor je organisatie.

Meer inzicht in employee experience? Bekijk ons jaarlijkse onderzoek

Begin dit jaar hebben we voor de dertiende keer het medewerkerbelevingsonderzoek uitgevoerd via een steekproef van 5.100 Nederlanders. Een representatieve afspiegeling van de Nederlandse beroepsbevolking. Hierin zijn de volgende branches meegenomen: bouw, installatie, facilitaire dienstverlening, financiële dienstverlening, groothandel, ICT, industrie, onderwijs, overheid, kennisintensieve dienstverlening, retail, transport en logistiek en zorg en welzijn. Benieuwd naar de resultaten? Bekijk ze hier

Meer weten over employee experience? Kijk op www.integron.nl of neem contact op met Guido van Buul, consultant employee experience via tel. 010 411 59 66 / 06 303 086 30 of mail g.vanbuul@integron.nl