Voorkom tunnelvisie bij langdurige projecten

In dit korte verhaal, zijn de hoofdrolspelers pioniers die op een ruimtemissie gaan naar Alpha Centauri. De reis onder winterslaap zal 500 jaar duren. Als ze eenmaal aankomen worden ze tot hun verbazing begroet door mensen. Hun lange reis had de mensheid er niet van weerhouden ruimtevaartuigen te bouwen die dezelfde reis in slechts enkele uren konden maken.

Voor de reis waren er wel degelijk controlemechanismen opgezet. Een lid van de expeditie werd op regelmatige tijdstippen ontwaakt voor enige uren. Zijn taak was slechts om te controleren of de reis nog op de juiste koers zat. Een paar communicatie pogingen hadden waarschijnlijk voldoende geweest om te weten dat de mensheid zich verder aan het ontwikkelen was. De expeditieleden hadden ook een veiligheidssysteem ingebouwd dat niemand het vaartuig kon terug sturen naar de aarde. Dit om te voorkomen dat de investering in de missie verloren zou gaan. Maar hierdoor hadden ze zichzelf juist in hun eigen tunnel geplaatst.

Een project kan dus mislukken zelfs als het project soepel verloopt en het uiteindelijke doel wordt behaald. Ook in het bedrijfsleven kan een perfect geïmplementeerd langdurig project niet zijn uiteindelijke doel bereiken.

Redenen voor het mis gaan variëren. Of de doelen zijn tijdens het project verandert, of de concurrentie is een stap verder in de ontwikkeling. Ongeacht de redenen het beginpunt van de mislukking is altijd hetzelfde. Op een gegeven moment ( en bij sommige projecten aan het begin al) hebben we onze doelstellingen bepaald maar er tijdens het project geen rekening mee gehouden dat ontwikkelingen van buitenaf effect kunnen hebben op deze doelstellingen.

Maar wat kan je nu doen om zulke tunnelvisie te voorkomen?

Agile methodes zijn vaak van groot nut want één van de belangrijkste uitgangspunten is om tunnelvisie te voorkomen. Maar houd wel rekening met een ander effect: kortzichtigheid want dit kan sturen op snelle aanpassingen die wellicht geen rekening houden met de uiteindelijke doelstelling van het project.

Pas ook op kleine/zwakke signalen en zorg dat het project zo wordt uitgevoerd dat deze signalen ook opgemerkt worden. Het project en de doelstellingen moeten continu gemeten worden met nieuwe perspectieven, vanuit verschillende oogpunten dit is zowel van belang voor het project maar ook voor toekomstige doelstellingen en klanten.

Mechanisme die zijn ingesteld om elke afwijking van het plan te voorkomen moeten behandeld worden met terughoudendheid. Omdat net als in het verhaal factoren van buitenaf invloed kunnen hebben op het project.

Ten slotte moeten er ook specifieke aandacht zijn voor de geheimhouding van het project. Deze geheimhoudingsplicht moet er niet voor zorgen dat er juist een tunnelvisie ontstaat.

Concluderend, het succes van een project hangt af van agility (flexibiliteit) en communicatie. En denk eraan deze zaken ook buiten het projectteam in te zetten.