VU ontwikkelt model tegen pesten op de werkvloer
Het onderzoeksinstituut van de Vrije Universiteit Amsterdam dat zich bezighoudt met gedragsverandering, ADRIBA, ontwikkelt een stappenplan dat gebaseerd is op principes uit de gedragstherapie: gewenst gedrag belonen, in plaats van ongewenst gedrag afstraffen.
Volgens directeur Marius Rietdijk kunnen gedragstherapeutische principes bij uitstek worden toegepast bij pesten op het werk. Rietdijk: “Straffen leidt in eerste instantie tot gehoorzaamheid. Het werkt alleen op korte termijn. Ongewenst gedrag bestraffen werkt dus niet op lange termijn: de gewenste prestaties belonen wel.” De principes bestaan al en zijn bewezen effectief aldus Rietdijk. Ze zijn echter niet eerder toegepast bij pesten op het werk.
Stappen
Het ADRIBA-model wil tot een positieve cultuur van gedragsverandering komen met een stappenplan voor werkgevers. Dit stappenplan voor het verminderen van pestgedrag en het stimuleren van positief gedrag bestaat uit de volgende stappen:
- Specificeer het goede gedrag dat je als werkgever wil zien in plaats van het pestgedrag.
- Meet hoe vaak het positieve gedrag zich voordoet via steekproeven.
- Analyseer de oorzaken en gevolgen van het pestgedrag, en waarom het gewenste positieve gedrag zicht e weinig voordoet.
- Koppel de metingen terug aan de medewerkers via grafieken en scoreborden.
- Stel directe haalbare en toekomstige uitdagende doelen. In een bedrijf waar men meer kritiek dan complimenten geeft kun je bijvoorbeeld proberen om eerst even veel kritiek als complimenten te geven. Het uitdagende doel is dan om vier keer zo veel complimenten als kritische opmerkingen te geven.
- Stel gezamenlijke beloningen vast en deel die uit als (sub)doelen zijn behaald, zoals taart bij de koffie, samen uit lunchen of samen naar het theater. Groepsbeloningen werken het best, omdat teamleden er belang bij hebben elkaar te helpen in plaats van te pesten.
